Veteriner Hekimler Derneği

SÜT SIGIRI YETİŞTİRİCİLİĞİNDE

YAŞANAN SORUNLAR VE ÇÖZÜM ÖNERİLERİ

SONUÇ BİLDİRGESİ

Veteriner Hekimler Derneği, SS Sakarya HAYKOOP Bölge Birliği, Sakarya Ticaret Borsası ile birlikte 20 Kasım 2013 günü Sakarya Ticaret Borsası Konferans Salonunda SÜT SIGIRI YETİŞTİRİCİLİĞİNDE YAŞANAN SORUNLAR VE ÇÖZÜM önerileri konulu bir toplantı düzenlenmiştir. Bu toplantının özellikle Sakarya ilinde düzenlenmesinin en önemli nedeni ülke tarım ve hayvancılık toplam gelirinin %7,2’sini Sakarya’dan, Sakarya’nın ise gelirinin % 24’ünü tarım ve hayvancılıktan sağladığı olgularıdır.

Toplantıda konuşmacı olarak yer alan Veteriner Hekim Ahmet KADIOĞLU, Sakarya İli genelinde mevcut sığır, koyun, keçi, manda ırklarının genel yapısını belirtirken sığır varlığının %72’sinin kültür ırkı % 27’sinin melez, % 1’inin ise yerli ırktan oluştuğunu vurgulamış özellikle sığır varlığının 2000 yılına göre (2000 yılı sığır varlığı 159.238 baş iken şuanda 134.315 baş sığır) azaldığını dile getirmiştir.

Sakarya–Kocaeli Bölgesi HAYKOOP Yönetim Kurulu Başkanı Recep PULAT; kooperatifleşmenin önemini dile getirerek ülkemiz kooperatifçiliği ile gelişmiş ülkelerde faaliyet gösteren kooperatifler arasında kıyaslamalar yaparak özellikle son küresel ekonomik kriz sürecinde krizin sermaye şirketlerine oranla kooperatiflerde çok daha az hissedilmiş olduğunu vurgulamıştır.

Sakarya Ticaret Borsası Yönetim Kurulu Başkanı Cevdet METE; toplumsal kalkınmayı yönlendiren öncü kuruluşların başında Ticaret Borsalarının ekonomi içinde oynadığı rolleri vurgulayarak gerek yıldan yıla artış gösteren işlem hacimleri gerekse kayıt dışı ekonomik faaliyetlerin kayıt altına alınması hususunda sağladıkları katkılardan yola çıkarak Ticaret Borsalarının her geçen yıl daha da önemli hale geldiğini vurgulamıştır.

Veteriner Hekim İrfan CANSEVER; Sakarya İli Damızlık Sığır Yetiştiricileri Birliği adına yaptığı sunumda Sakarya İli tarım ve hayvancılık varlıklarını bitkisel üretim, hayvan varlığı, tarımda istihdam, ortalama arazi büyüklüğü ve işletme oranı, haracılık, beyaz et, süt üretimi konularında tablolara dayalı olarak bilgiler vermiştir. Özellikle bitkisel üretim ve hayvansal üretimin avantajlı ve zayıf yönlerini dile getirerek bu sektörün geliştirilmesi konusunda projeler sunmuştur. (Bu arada Sakarya HAYKOOP’ un kuruluş tarihçesi ve bağlı kooperatifler dile getirilerek birliğin ortağı kooperatiflere 2012 yılında yaptığı desteklemeler sunulmuştur.)

Doç.Dr. F.Seda BİLİR ORMANCI; Halk Sağlığı ve Beslenme Açısından Sütün Önemi konulu sunumunda sütün yeterli ve dengeli beslenme açısından önemini bilimsel olarak vurgulamış, özellikle AB ülkelerine göre ülkemizdeki kişi başı yıllık süt ve süt ürünleri tüketiminin azlığını gözler önüne sermiştir. Ayrıca bu sunumda sütün besleyici özelliğinin yanı sıra süt hijyeninin öneminden bahisle sütten insanlara geçebilen zoonoz karakterli hastalıklara karşı önlemlerde dile getirilmiştir.

Prof. Dr. Gültekin YILDIZ; Süt Sığırı Yetiştiriciliğinin Sorunları ve Beslenme Hastalıkları konulu yaptığı sunumda; beslenmede dikkat edilmesi gereken konuları; genç dişilerin (düvelerin) beslenmesi, buzağılara buzağılama arası dönem düvelerinin beslenmesi, ileri gebe düvelerin beslenmesi ve düvelerin laptasyona hazırlanması, kuru dönem ve ileri gebe ineklerin beslenmesi konusunda hayvanların enerji ihtiyacı, protein ihtiyacı ve mineral ihtiyaçlarını da belirlemek suretiyle beslenme konusundaki dikkat edilmesi gerekli uyarılar yaparak özellikle beslenme sorunlarına dayalı asidosiz timpani, tırnak hastalıkları gibi hastalıkları dile getirmiştir.

Yrd.Doç.Dr. Mehmet SAĞLAM; Sığırlarda Ayak Hastalıkları ve Önemi konulu sunumunda topallık nedenlerini ve topallıklara neden olan hastalıkların dağılımının yanı sıra tırnak lezyonlarının dağılımı, yaş ile ilgili öne çıkan ayak hastalıkları, doğum ile öne çıkan ayak hastalıkları, genetik yapı ile ilgili öne çıkan ayak hastalıkları konusunda detaylı bir bilgilendirme yapmış ayrıca bozuk tırnak şekilleri ve düzeltilmesi konusunda aydınlatıcı bilgiler vermiştir.

Prof.Dr. Yılmaz AKÇA; ise özellikle ülke genelinde olduğu gibi Sakarya ili ve çevresinde de yaşanan Şap hastalığı konusunda hastalığın etiyoloji, epizootiolojisi ve klinik bulguları ile teşhis tedavi ve korunma yöntemleri üzerine bilgilendirme yapmıştır.

Prof.Dr. Engin SAKARYA ve Araş.Gör. Ahmet Cumhur AKIN’ ın müştereken hazırladıkları sunumda Süt Sığırcılığında Pazarlama ve Örgütlenme konusu işlenmiştir. Yapılan sunumda süt üretiminin yaklaşık hayvancılık gelirlerinin 1/5’ini oluşturduğu, süt sığırcılığının kırsal kesimde yaşayan milyonlarca insanın esas ve yan işi olduğu gerçeğinden yola çıkılarak bu sektörün çok önemli bir istihdam kaynağı teşkil ettiği vurgulanmıştır. Özellikle kırsal kesim insanlarının bulundukları yerlerde iş imkânı sağlayabilmesi ve her gün üretilen sütün kısa vadede paraya dönüşebilmesi için aile ekonomisine katkısının önemi dile getirilmiştir.

Sunumda 2012 yılı TÜİK verilerine göre ülke toplam büyük baş hayvan sayısı ve ırklara ait dağılımın yanı sıra inek süt veriminin 2012 yılı itibariyle 15.977.837 ton seviyesine çıktığı, bu üretimde kültür ırklarının katkısının %53,3, melez ırkların  %38,6 yerli ırkların ise %7,9 olduğu bildirilmiştir. Süt denince sadece inek sütü algısının yaygın olduğu oysa koyun ve keçi sütü üretim miktarlarının da 1 milyon ton civarında olduğuna değinilmiştir.

Sunumda pazarlama ve örgütlenme konuları işlenirken son yıllarda hayvancılık alanında özel sektör tarafından yapılan önemli girişimler ve yaptırımlara dikkat çektirilerek devlete düşen görevin doğru stratejiler üreterek bu kuruluşların önünü açmak olduğu, süt sektöründe sağlıklı ekonomik gelişmenin ancak pazarlama kanallarına ve dolaşım sistemine etkinlik kazandırmakla olacağı her sektörde olduğu gibi bu sektörde de başarılı üretimin yanında pazarlamaya dayalı sorunlarının çözülmesinin mutlak başarıda rol oynayacağı üzerinde durulmuştur. Ayrıca süt sığırcılığında üretimin sanayi ve pazarlama ile entegre olmasını sağlayacak  ihtisaslaşmayı teşvik eden kooperatif modeli benzeri ekonomik örgütlenmelere gidilmesinin gerekliliği vurgulanmıştır.

Veteriner Hekimler Derneği Genel Başkanı Prof.Dr.Şakir Doğan TUNCER açılış ve sonuç sunumlarında ülkemiz genelinde süt sığırı yetiştiriciliğinin çok sorunları olduğundan bahisle süt sığırcılığında önemli bir potansiyele sahip olan Sakarya ilinde bu sorunlardan soyutlanmasının mümkün olmayacağına değinmiştir. Bölgenin süt sığırcılığında önemli bir potansiyel olmasının bu toplantının Sakarya ilinde yapılmasının başlıca nedeni olduğunu ifade etmiştir. Çok büyük bir katılımla gerçekleştirilen toplantı kapsamında sütün üretiminden pazarlanmasına, insan sağlığı ve beslenmesindeki önemini, beslenme hastalıklarına ve süt sığırı yetiştiriciliğinde karşılaşılan önemli sağlık sorunları ve tüm bu konulara ait sorun ve çözüm önerilerinin dile getirilmesi, sunumların bir kitap halinde ilgili mercilere iletilmesinin toplantıya anlam kazandırdığını ve bu toplantının ülke süt sığırı yetiştiriciliğine ışık tutucu bir nitelik kazandığını dile getirmiştir.